ZAGNAŃSK, Św. Rozalii dz. i Św. Marcina b. w.

Adres:
26-050 Zagnańsk, ul. Jana Pawła II 14
tel. 41-311-31-36

liczba mieszkańców: 3 314

Proboszcz:
ks. Andrzej Drapała, KHW, dr filozofii i mgr. lic. teol., ur. 1959 (Bukowno – diec. sosnowiecka), wyśw. 1991, mian. 2016

Wikariusz:
ks. Łukasz Parzniewski, mgr teol., ur. 1986 (Kozłów Małogoski), wyśw. 2013, mian. 2024

Rys historyczny:
W dawnych czasach Zagnańsk należał do dóbr biskupów krakowskich. Nazwa może wywodzić się od rodu Zagnańskich (wymieniał go już kronikarz Jan Długosz w Liber beneficiorum) lub od słowa „zagnanie”. Prawdopodobnie zagnano w te okolice z dóbr siewierskich różnych rabusi i zbójców Świętokrzyskich – ludzi, którzy mieli coś na sumieniu. Z czasem powstała mała osada. Florian Mokrski, bp krakowski, ok. 1380 r. zbudował tam kaplicę. W 1664 r. parafię w Zagnańsku erygował bp Andrzej Trzebnicki. Początkowo wzniesiono na wzgórzu, w pobliżu Chełmowej Góry, Kościół modrzewiowy. Wkrótce rozpoczęto budowę Świątyni z kamienia. Konsekrował ją bp Trzebicki w 1669 r. Barokowe wnętrze zdobią dwa ołtarze boczne, które przedstawiają patronów parafii. Kościół w obecnym kształcie rozbudowano po zakończeniu wojny. Nową Świątynię przylegającą do starej nawy od wschodu zaprojektował inż. Jan Jamróz z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Budowlę wkomponowaną w krajobraz przykrywa kopuła, rozjaśniając wnętrze wieńcem okien. W 1957 r. rozbudowany Kościół konsekrował bp Czesław Kaczmarek. Ozdobą Świątyni jest polichromia z 1979 r. Zaprojektował ją prof. Kazimierz Morray – Węgier z pochodzenia. Na kobaltowym błękicie przedstawiona została duża liczba aniołów, pełniących różne funkcje względem Świata i człowieka. W kopule ukazano dzieło stworzenia Świata i ukoronowanie Najświętszej Maryi Panny oraz motywy z życia Św. Rozalii i Św. Marcina. W ołtarzu głównym wyobrażono Jezusa Chrystusa. W ostatnich kilku latach Kościół przeszedł gruntowny remont. Odnowiono starą nawę wraz z ołtarzami, organami i drogą krzyżową, wyremontowano dach, położono chodnik dookoła Świątyni, odnowiono hełmy wież na kościele oraz elewację fasady. W historii kościoła zapisali się wybitni proboszczowie. Jest wśród nich Wawrzyniec Lorczyński, doktor filozofii, przełożony kościoła Świętej Trójcy w Kielcach. Z kolei w latach 1775–1805 kierował parafią ks. dr Erazm Preiss, autor podręcznika do teologii. Były to czasy insurekcji i rozbiorów. Kozacy spalili Kościół, a ukrywający się w lesie proboszcz pełnił swoją posługę, odprawiając Mszę Św. na pniu drzewa. Ks. Izydor Grela (1845–1885) spisał kronikę parafialną. Ks. Antoni Czarkowski – wicerektor Seminarium Duchownego w Kielcach – troszczył się o krzewienie oświaty i kultury wśród miejscowej ludności. W organistówce założył szkołę podstawową, która dała początek szkole w Chrustach. Jego tradycje kontynuował ks. Jan Kurczab (proboszcz w latach 1940–1970), organizując w okresie okupacji tajne wykłady w różnych częściach Zagnańska i okolic.

Czy wiesz, że...
W kościele przechowuje się cenną pamiątkę z okresu przed powstaniem styczniowym – chorągiew z 1861 r. z manifestacji patriotyczno-religijnych na Świętym Krzyżu. W pobliżu kościoła znajduje się kamieniołom w Zachełmiu – miejsce przełomowego odkrycia Śladów tetrapoda przez kieleckich geologów.

Odpusty: św. Rozalii – 4 września
św. Marcina – 11 listopada