IMIELNO, Św. Mikołaja b. w.

Adres:
28-313 Imielno, ul. Kościelna 2
tel. 41-385-12-23

liczba mieszkańców: 1 952

Proboszcz:
ks. Mariusz Koza, mgr teol., ur. 1970 (Jędrzejów), wyśw. 1995, mian. 2015

Rys historyczny:
Romański kościół w Imielnie to perła architektury sakralnej – jego opis odnajdziemy w bodaj każdym podręczniku historii sztuki. Kościół jest obiektem zainteresowania turystów i naukowców, miejscem plenerów studentów uczelni artystycznych i architektury. 

Związki „rodzinne” ze św. Wojciechem
Świątynia istniała już w XIII w. i trzeba podkreślić, iż od początku miała szczęście do budowniczych i fundatorów, o czym świadczy architektura, wnętrze i mało gdzie spotykane w wiejskich kościołach - nagromadzenie znamienitych nazwisk na bardzo licznych epitafiach, czy pamiątkach wnętrza (najstarsze epitafium dedykowane Mikołajowi Mokrskiemu pochodzi z 1591 r.)

Pierwszymi właścicielami Imielna byli Porajowie, prawdopodobnie potomkowie czeskiego rycerza Poraja, brata samego św. Wojciecha.

Kościół powstał ok. 1224 r. w kręgu oddziaływań architektury cysterskiej, której ośrodek (i pierwszy w Polsce klasztor) znajdował się w pobliskim Jędrzejowie. Świątynię w Imielnie wznieśli z kamiennych ciosów wapienia pińczowskiego, budowniczowie cysterscy Jędrzejowa. Wprawdzie bryłę kościoła zakłócają dziś dobudówki, wykonane w XV i XVII w. (od północy m.in. kaplica barokowa i zakrystia, od południa zaś – kaplica gotycka), zachował się natomiast układ wnętrza. Imielniński kościół był trójnawową świątynią z prosto zamkniętym, pokaźnym prezbiterium przykrytym dwoma przęsłami sklepienia żebrowego. Z okresu pierwotnego pochodzą mury obwodowe. 

Zewnętrzna ściana południowej kaplicy posiada cenną XV-wieczną płaskorzeźbę, której średniowieczny autor symbolicznie odniósł się do Zmartwychwstania. W fachowej dokumentacji konserwatorskiej pojawia się określenie Przedstawienie Chrystusa na tle Arma Christi, czyli – narzędzi Jego męki. Wokół obnażonego do pasa Jezusa artysta wyrzeźbił ramię krzyża, bicze i młotek. Studnia – czy też sarkofag, z których wyłania się Jezus, kryją w sobie głęboką symbolikę i odniesienia biblijne.

Romański rodowód kościoła najpełniej oddaje prezbiterium. W jego płn. ścianie zachowały się półkoliście zamknięte pierwotne otwory okienne, znajdują się  tam także tzw. służki – kolumienki, które podtrzymywały romańskie sklepienie. Po lewej stronie ołtarza – widoczny zamurowany późnogotycki portal, zaś obecnie do zakrystii prowadzi okazały barokowy portal z marmuru i kute XVII-wieczne drzwi. Ciekawe witraże wyobrażające św. Julię i cesarza Konstantyna sprowadziła w 1880 r. z Paryża rodzina Pusłowskich.

W ołtarzu głównym – barokowy obraz Matki Bożej Szkaplerznej, na zasuwie – św. Mikołaj, patron kościoła. W bocznych kaplicach – ołtarz z figurą Chrystusa na krzyżu (XIX w.) i obraz św. Anny Samotrzeć (z 1764 r.).

Kościół posiada także cenne polichromie  autorstwa Tadeusza Brzozowskiego i jego żony Barbary Gawdzik – Brzozowskiej, inspirowane surrealizmem i twórczością Tadeusza Kantora, którego Brzozowski był współpracownikiem. Na sklepieniu kościoła zostały wyobrażone m.in.: ostatnia wieczerza, adoracja krzyża przez anioły, zwiastowanie, pokłon Trzech Króli, koronacja Matki Boskiej.

Czy wiesz, że…
Wizerunek Matki Bożej Szkaplerznej w ołtarzu jest darzony ogromną czcią, a miejscowy kult maryjny wiąże się m.in. z obecnością Bractwa Szkaplerznego, założonego w Imielnie w XVIII w. i tradycją odpustów maryjnych.

W przeszłości Imielno było świetną i dużą parafią. Jednym z jej wikariuszy był bł. Jerzy Matulewicz.

Odpusty: św. Mikołaja – 6 grudnia
Matki Bożej Szkaplerznej – 16 lipca