HEBDÓW, Wniebowzięcia NMP

Adres:
32-120 Nowe Brzesko, Hebdów nr 110
tel. 12-385-21-05, 503-903-994

liczba mieszkańców: 936

Proboszcz:
ks. Edward Leśniak SP, mgr teol., ur. 1972 (Lachowice – archidiec. krakowska), mian. 2023

Rys historyczny:
Pochodzący z przełomu XVII i XVIII w. kościół pw. NMP w Hebdowie z przylegającym do niego kompleksem ponorbertańskim  (woj. małopolskie) to prawdziwa perła historyczna.

Norbertańskie opactwo
W XII w. za czasów Bolesława Kędzierzawego rycerze Strzeżysław i Wrocisław, sprowadzili do Hebdowa z czeskiego Strachowa norbertanów (premonstratensów). W 1149 r. powstał tutaj mały kościół, a zakonnicy otrzymali na własność, znajdujące się o dwa kilometry stąd, Nowe Brzesko. W średniowieczu hebdowskie opactwo norbertanów odgrywało wiodącą rolę, podlegało mu siedem klasztorów w  Polsce. Opat hebdowski był pierwszym pośród wszystkich dostojników zakonnych z Polski, Czech i Węgier. Pierwotnie w Hebdowie istniała także żeńska gałąź klasztoru, potem jednak norbertanki przeniosły się do Zawichostu. W XVI w. znaczenie opactwa osłabło, a w 1819 r. zaborcy rosyjscy zlikwidowali klasztor, wywożąc przy tym cenne księgozbiory. Do dziś pozostały w podziemiach sarkofagi i trumny zmarłych zakonników i opatów norbertańskich. Od 1832 r. kościół w Hebdowie zaczął pełnić funkcję kościoła parafialnego.  Obecnie gospodarzami parafii są księża pijarzy, znani z opieki nad szkolnictwem, którzy sprowadzili się tutaj w 1949 roku.

Cała historia zbawienia
Wnętrze kościół zachowane jest w stylu późnobarokowym z elementami klasycystycznymi. Kościół rozbudował w latach 1640-1727 opat Ludwik Stępkowski – późniejszy biskup kamieniecki. Prace kontynuowali jego następcy, skończywszy na Michale Wilkowskim (1692-1727). Gotycką bryłę świątyni rozbudowano na wschód i zachód. Nawa główna zakończona została chórem z organami. Jej zwieńczeniem są sięgające 45 metrów dwie wieże. Na wschód powstała kaplica oratoryjna z freskami Andrzeja Radwańskiego. Kwadratową budowlę z trzema absydami wieńczy wysoka kopuła z latarnią, która dawniej służyła jako nawigacja dla żeglujących po Wiśle. Kopułę wypełniają medaliony ilustrujące osiem błogosławieństw. U podstaw znajdują się cztery kontynenty Ameryka, Afryka, Europa i Azja. Całość dopełniają liczne malowidła, rzeźby aniołów. Ktoś naliczył ich aż 160. W latach 1989-2000 w kaplicy odsłonięto  wiele malowideł barkowych, które przemalował w 1881 r. Franciszek Radwan.

Nad stallami, gdzie niegdyś modlili się zakonnicy, znajdują się barkowe malowidła dwunastu apostołów. Jeśli spojrzymy na ten przekrój założeń architektonicznych i ich wymowę teologiczną,  odsłania się przed nami całą historia zbawienia. Po obu stronach prezbiterium ustawiono złocone rzeźby św. Norberta i św. Augustyna. Uwagę zwraca także rokokowe tabernakulum z lustrami.

Pani Hebdowska
Największym skarbem świątyni i zarazem celem pielgrzymów jest przepiękny wizerunek Maryi z Dzieciątkiem z ok. 1400 r. wrzeźbiony w drewnie lipowym, wysoki na 124 centymetrów. Rzeźba nieznanego artysty góruje w niszy nad  ołtarzem głównym. Postać Madonny z Dzieciątkiem w typie „krakowskim”, przypomina Gaździnę z Ludźmierza.  Skronie Madonny i Dzieciątka zdobią korony. Skąd się wzięły? Nikt nie wie. Były od niepamiętnych czasów. Pani Hebdowska (nazywana także Nadwiślańską) na lewej ręce trzyma Dzieciątko Jezus, w prawej dłoni berło. Ubrana jest w powłóczystą, pokrytą złoceniami suknię. Dzieciątko Jezus trzyma zaś w lewej dłoni jabłko królewskie.  15 sierpnia 2003 r., po renowacji figura została uroczyście poświęcona. Słynącą łaskami postać Madonny otaczają różne wota, w tym  dwa niezwykłe – za pośrednictwem ks. infułata Jerzego Bryły z Krakowa,  swoją piuskę i różaniec w 2004 r. przekazał w darze Pani Nadwiślańskiej Jan Paweł II.  Prośby pątników i podziękowania za otrzymane łaski  sanktuarium w Hebdowie w spisywane są specjalnej księdze.

Czy wiesz, że…
Sensacyjnego odkrycia dokonali w 2008 r. konserwatorzy sztuki, odnawiający XIX-wieczny obraz Matki Bożej Starobrzeskiej w ołtarzu bocznym. Okazało się, że pod nim kryje się jeszcze jeden, starszy. To gotycki wizerunek Madonny z Dzieciątkiem datowany na ok. 1460 r. namalowany temperą na desce  w stylu Hodegetrii (Przewodniczki), prezentuje typ Matki Bożej „piekarskiej”.  Przepięknej urody Madonna przedstawiona jest frontalnie, trzyma na lewym ramieniu Dzieciątko Jezus. Ubrana jest w ciemnogranatowy płaszcz. Chrystus w lewej dłoni trzyma księgę, prawą wznosi do błogosławieństwa. 

Każdego roku 8 grudnia organizowany jest w parafii Dzień Pielgrzyma. Na Mszy św.,  gromadzą się licznie parafianie oraz pątnicy z okolic. Za wstawiennictwem Pani Hebdowskiej modlą się o łaski dla siebie i rodzin.

Spacerując po krużgankach klasztornych, można poczuć ducha dawnej świetności opactwa norbertańskiego. Obecnie trwają starania, by przylegający do kościoła XVII-wieczny kompleks klasztorny, odzyskał dawny blask. Prace remontowe prowadzone są pod auspicjami Prowincji Krakowskiej Księży Pijarów. Już pierwsze wykonane odkrywki, pokazują niezwykłe skarby, ot choćby barokowe polichromie, już odrestaurowane.

Odpusty: Wniebowzięcia NMP – 15 sierpnia
Św. Apostołów Piotra i Pawła – 29 czerwca