OLEŚNICA, Wniebowzięcia NMP

Adres:
28-220 Oleśnica, ul. Zakościele 1
tel. 41-377-40-35

liczba mieszkańców: 4 042

Proboszcz:
ks. Marek Lejczak, ur. 1954 (Strzelin – archidiec. wrocławska), wyśw. 1979, mian. 1996

Wikariusz:
ks. Przemysław Moćko, mgr teol., ur. 1982 (Wiśniówka), wyśw. 2007, mian. 2024

Rys historyczny:
Oleśnica to gniazdo rodowe Oleśnickich herbu Dębno. We wczesnym średniowieczu był tutaj dobrze zorganizowany gród i osada rycerska. Istniały dwa kościoły św. Floriana, nad którym pieczę miało rycerstwo i kościół Wniebowzięcia NMP – powstały z fundacji kardynała Zbigniewa Oleśnickiego.

Parafia w Oleśnicy powstała 1326 r. Pierwotny kościół drewniany nosił wezwanie św. Floriana, podobnie jak drugi wybudowany i konsekrowany w 1406 r.  Pozostał po nim do dziś kamień fundacyjny, znajdujący się w ścianie nawy głównej obecnej świątyni pw. Wniebowzięcia NMP. Ten gotycki kościół powstał z fundacji kardynała Zbigniewa Oleśnickiego herbu Dębno – najbardziej wpływowej osobistości w gronie króla Władysława Jagiełły, jego sekretarza i wybitnego dyplomaty. Jak informuje Teresa Romańska-Faściszewska w monografii „Oleśnica” z 2007 r. , podkreślając rangę kościoła, związanego ze współpracownikiem i sekretarzem samego króla Władysława Jagiełły, umiejscowiono obok mansjonarię z duchownymi, którzy sprawowali nabożeństwa i prowadzili nauczanie. W miasteczku funkcjonował także szpital. 

W czasach reformacji kościół został przejęty przez kalwina  Marcina Zaborowskiego w 1563 r., następnie ograbiony i zniszczony. W 1619 r., odzyskany przez katolików i odrestaurowany dzięki staraniom m.in. dziedziczki Justyny Kalinowskiej, spadkobierczyni dóbr w okolicznych Strzelcach.  Hojną dziedziczkę upamiętnia tablica epitafijna w kruchcie kościoła.  Ponownie zniszczony podczas „Potopu szwedzkiego”. Odbudowany w 1866 r. i  rozbudowywany w 1888 r. oraz 1889 r. Został konsekrowany w 1897 r. przez bpa Tomasza Kulińskiego.

Duże straty świątynia poniosła zwłaszcza w czasie II wojny, w 1944 r., kiedy przez Oleśnicę biegła linia frontu wschodniego.  W oleśnickiej świątyni stacjonowały nawet wojska radzieckie, urządzając tutaj o zgrozo stajnię. Z pożogi wojennej nienaruszone zostało jedynie prezbiterium i zręby głównej gotyckiej nawy. Dwie nawy – dziś funkcjonujące jako osobne kaplice – Jezusa Miłosiernego i Matki Bożej, dobudowano po wojnie. Nawa główna – zakończona owalną absydą z prezbiterium. Na drugim końcu – chór oparty na kolumnach.

W ołtarzu głównym – jako zasuwa obraz  Wniebowzięcia NMP autorstwa  Rafała Hadziewicza z 1854 r. Pod obrazem w centrum - odrestaurowane  barokowe rzeźby lipowe – krucyfiks oraz postaci Maryi i św. Jana. Razem tworzą tzw. grupę ukrzyżowania. Ołtarz otaczają  figury świętych: Kazimierza i Stanisława.

Po prawej stronie prezbiterium – zabytkowe stalle, w których zasiadali miejscowi dziedzice.  Po prawej stronie  ołtarza – figura św. Anny. Na zasuwie – obraz „Niewiasty przy grobie”. Po bokach – figury św. Stanisława i Wojciecha. Po lewej stronie – ołtarz z płaskorzeźbą NMP. Na zasuwie – obraz św. Józefa. W otoczeniu figur św. Jacka i św. Salomei.

Czy wiesz, że...
Oleśnica posiada bogate tradycje budowlane. Rzemieślnicy Oleśnicy i jej okolic odbudowywali i wznieśli w naszej diecezji wiele kościołów i gmachów kościelnych, także gmach Kurii kieleckiej.  Dawniej z kościołem w Oleśnicy związane były cechy rzemieślnicze, które posiadały ołtarz św. Anny. Przy nim członkowie cechów modlili się i zapalali świece.

Obok kościoła  stoi stary dworek,  w którym mieściła się dawniej plebania.

W północnej części Borzymowa znajduje się cmentarz choleryczny z 1914 r., Wtedy właśnie  epidemia cholery dziesiątkowała ludność Oleśnicy i okolic.

Na terenie parafii można podziwiać zabytkowe kapliczki. W Strzelcach – Matki Bożej Niepokalanej (1722 r.), Figura św. Barbarki w Borzymowie, Figura Chrystusa Frasobliwego – w Borzymowie. Figura św. Marka Ewangelisty na korynckiej kolumnie (XVIII w.) – w Zakościelu.

Odpust: Wniebowzięcia NMP – 15 sierpnia